مقدمه : صنعت پتروشیمی به عنوان یکی از قسمت های اصلی صنعت کشور، طلایه دار ایجاد ارزش افزوده از منابع نفت و گاز است. این صنعت به عنوان مقام نخست صادرات غیر نفتی در راستای شکوفایی اقتصادی کشور، توسعه پایدار، بومی سازی فناوری، توسعه صنایع پایین دستی و ایجاد اشتغال نقش اساسی بر عهده دارد. اصلی ترین و مهم ترین مزیت این صنعت در ایران تنوع خوراک، دسترسی به آبهای آزاد و نیروی انسانی متخصص است:
صنعت پتروشیمی
صنعت قرن بیستمی و نسبتاً جوان است در مقایسه با صنعت فولاد مثلاً تعیین دقیق تاریخ تولد یک صنعت شاید دشوار باشدولی وقتی جهان با پایان گرفتن جنگ جهانی اول نفسی راحت می کشید، استفاده تجاری از محصولات پتروشیمی شروع شد و در سال 1918 نخستین محصولات پتروشیمی ساخته شد.
این زمان در ایران مقارن است با آخرین سال های سلسله قاجار (7-1296) و کشور در تب و تاب حاصل از نقض بی طرفی و اشغال متفقین بسر می برد. از واگذاری امتیاز استخراج نفت به دارسی شانزده هفده سال گذشته و 10 سالی است که چاه شماره یک مسجد سلیمان به نفت رسیده و شش هفت سالی است که پالایشگاه آبادان به کار افتاده است. در جهان کم کم مواد پتروشیمیایی دیگر ساخته می شود تا اینکه در اواخر دهه 1920 عمل بسپارش (پلیمریزاسیون) یعنی ساختن ملکولهای بزرگ از تک ملکولهای مواد، کشف می شود و فناوری تولید مواد از مایعات نفتی و گاز طبیعی شروع به رشد کردن می کند.
در این زمانها در ایران امتیاز نفت دارسی لغو می شود تا یک سال و اندی بعد قرارداد جدید بسته شود که امتیاز نفت را تا سال 1993 تمدید می کند. جنگ جهانی دوم با همه فجایعی که در پی داشت سبب رونق و توسعه صنایع شیمیایی وصنعت جدید پتروشیمی می شود و رشد آن از خیلی صنایع پیشی می گیرد. در این زمان در ایران مقارن است با اشغال کشور توسط متفقین که شمال را به جنوب وصل می کنند تا پل پیروزی بسازند. آشکار است که در این میان سخنی از پتروشیمی در ایران نیست.
- مشاهده این مطلب » آشنایی با صنایع شیمیایی و پتروشیمی ، بخش اول
در جهان رشد صنعت پتروشیمی ادامه پیدا می کند و سطح تولید مواد پتروشیمی بالا می رود بصورتی که تنها در آمریکا تولید محصولات پتروشیمی از مرز 25 در صد کل مواد شیمیایی تولید شده می گذرد. تعداد کارخانه های پتروشیمی در سال 1951 تنها در آمریکا به بیش از 90 کارخانه می رسد.
این زمان سال 1329 شمسی است و ایران می رود که صنعت نفت خود را ملی کند و هنوز هم صنعت پتروشیمی در ایران مطرح نیست. از این زمان به بعد در جهان صنعت پتروشیمی رو به رشد سریعی می گذارد و مواد اولیه برای تولید محصولات گوناگون نظیر الیاف و پارچه و پلاستیکهای مخلوط تولید می شود و مصرف آن توسعه پیدا می کند.
- مشاهده این مطلب » آشنایی با صنایع شیمیایی و پتروشیمی ، بخش دوم
نخستین سازمان نسبتاً متشکل که حرفی از پتروشیمی در ایران دارد و اقدامی در این مورد می کند « بنگاه کود شیمیایی » است که ایجاد کارخانه کود شیمیایی را در مرودشت در سال 1337شروع می کند. این کارخانه که بخشی از مجتمع پتروشیمی شیراز امروز است در سال 1342 به بهره برداری می رسد و بدین ترتیب نخستین محصول تجاری پتروشیمی در ایران درست با تأخیر 47 ساله از تولید نخستین محصول پتروشیمی و تأخیر 35 ساله از تجاری شدن محصولات پتروشیمی جهان وارد بازار می شود.در سال 1343کلیه فعالیت ها در مورد ایجاد و توسعه صنایع پتروشیمی در شرکت ملی نفت ایران متمرکز می شود و برای تأمین این هدف شرکت ملی صنایع پتروشیمی تأسیس می شود.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی، یکی از چهار شرکت اصلی وزارت نفت است. طبق اساسنامه، ریاست مجمع عمومی صاحبان سهام شرکت بر عهده رئیس جمهور است و وزیر نفت ریاست هیئت مدیره شرکت را بر عهده دارد. البته با اجرا کردن اصل 44 قانون اساسی می توان تغییراتی را در ساختار و ماموریت شرکت انتظار داشت.
نتیجه گیری : در این مقاله به تاریخچه صنعت پتروشیمی پرداخته ایم جهت مطالعه ادامه مقاله در بخش بعدی با ما همراه باشید.
سپاس از مطالعه شما عزیزان
اشتراک
گزارش
نظرات من